تعریف واژه نامه

      برای واژه­نامه و کتاب لغت، تعاریف مختلفی ارائه شده است که در زیر، برخی از آنها را ذکر می کنیم:

      واژه­نامه­ها منابعی اند که به ارائه اطلاعات در باب واژه­ها، عبارات و اصطلاحات زبان می­پردازند.

      واژه­نامه کتابی است که به توضیح واژه های یک زبان، یا واژه­ها و اصطلاحات خاص یک رشته یا یک موضوع می­پردازد.

      واژه­نامه به نوعی کتاب مرجع متشکل از تعدادا زیادی مدخل (شناسه) گفته می شود که معمولاً ترتیب الفبایی دارد و به یک یا چند زبان است، که در آن، به ازای یک مدخل، شرح مختصر یا واژگان معادل و اطلاعات متناسب با آن داده می­شود. اگر موضوع فرهنگ یا واژه نامه زبان باشد، ان را فرهنگ زبان و اگر موضوع آن تخصصی باشد، آن را فرهنگ تخصصی می­نامند.

      واژه­نامه کتابی است که معانی لغات یک زبان در آن توضیح داده شده باشد. واژه ها به صورت الفبایی مرتب شده اند و معمولاً املا و تلفظ و معنای هر کلمه یاد شده است. فرهنگ لغات در یک رشته خاص، معمولاً حاوی معانی هر واژه است.

      اصطلاحنامه، واژه­ای است که در زبان فارسی معادل واژه انگلیسی Thesaurus به کار رفته است. واژه تزاروس در اصل از زبان یونانی و لاتین گرفته شده و به معنای گنجینه یا خزانه است و اینک به معنای گنجینه لغات به کار می رود.

      اصطلاحنامه، از نظر عملکرد، وسیله ای است برای کنترل واژه­ها و برگرداندن زبان طبیعی مدارک یا نمایه سازان یا استفاده کنندگان به زبان کنترل شده نظام (سیستم)، یعنی زبان اطلاعاتی؛ و از ساختار مجموعه لغات مهار شده و پویایی یک زمینه خاص از دانش بشری است که از لحاظ معنا و نوع مرتبط­اند. (لاریجانی، 1381، ص103)

      واژه­نامه یا فرهنگ لغت یا کتاب لغت، کتابی است که با کلمات یک زبان یا کلمات بعضی موضوعات خاص، پدید آوران خاص و ...... سرو کار دارد. اگرچه تصور می شود که واژه­نامه فقط با واژه­ها سر و کار دارد ولی دامنه پوشش آن اغلب می تواند از این هم فراتر برود.

      یک واژه­نامه، شامل کلمات یک زبان یا اصطلاحات یک موضوع، حرفه یا پیشه است که بر مبنای نظمی معین، معمولاً الفبایی، مرتب می شود و معانی، تلفظ، هجی، تعداد بخشهای کلمه، کاربرد و ..... کلمات را ارائه می کند. بنابراین واژه نامه به کلمه مربوط می­شود. تفاوت اصلی بین واژه­نامه و دایرةالمعارف این است که واژه­نامه، واژه­ها را توصیف می کند و دایرةالمعارف اطلاعات کلی درباره موضوع­ها را فراهم می­آورد. (بیگدلی، 1387، ص19)

      واژه­نامه­ها منابعی هستند که به ارائه اطلاعاتی در باب واژه­ها، عبارات و اصطلاحات زبان می­پردازند. با داشتن املای یک واژه و ترتیب الفبایی حروف یک زبان، می توان به اطلاعات دلخواه دست یافت. (مهراد، 1367، ص83)